Feedback goed ontvangen: zo doe je dat
5 Tips om krachtig kwetsbaar te zijn
In dit artikel gaan we in op het goed ontvangen van negatieve feedback.
Wanneer iemand je feedback geeft volgens de feedback regels, dan is het ontvangen van de feedback waarschijnlijk al een stuk simpeler.
- De feedbackgever heeft dan namelijk een positieve intentie. Hij of zij is er niet op uit je onderuit te halen.
- De feedback is direct, to-the-point en eerlijk. Je krijgt geen brei aan punten waar je opeens allemaal wat aan zou moeten doen, maar een gerichte opmerking.
- De ander geeft een zogenaamde ‘ik-boodschap’, waarin hij of zij weergeeft wat jouw gedrag met hem of haar doet. Je krijgt geen ‘jij-bak’: “Jij doet het ook nooit goed” of “Jij bent nou eenmaal onzorgvuldig”, of nog lastiger: “Anderen vinden jou ongeschikt en vervelend”.
Dit artikel is eerder verschenen in onze nieuwsbrief ‘Negatieve feedback ontvangen: zo doe je dat!’ (nr. 27).
Ook elk kwartaal gratis tips en artikelen voor een effectievere communicatie ontvangen?
Tip 1: Onderscheid inhoud en proces
Wanneer feedback volgens de regels gegeven wordt, dan voelt het proces (hoe de boodschap wordt gegeven) in ieder geval OK. Dat helpt enorm om de feedback goed te ontvangen en er constructief op te reageren. Hierin zit ook meteen de belangrijkste tip besloten om feedback goed te ontvangen: maak onderscheid tussen inhoud (wat is de boodschap) en proces!
Als het proces niet goed voelt (iemand haalt je bijvoorbeeld voor je gevoel onderuit) ga dan niet in op de inhoud. Benoem eerst wat je merkt in het proces. Daarmee geef je dus de ander eerst feedback op hoe hij of zij je benadert en wat dat met jou doet. Kortom, je geeft zelf, op een assertieve wijze, feedback.
Daarmee geef je de ander de gelegenheid de eigen houding of opmerkingen bij te stellen.
Blijf in gesprek
Misschien vindt de ander het wel heel eng om je feedback te geven en komt het er daarmee uit als botte kritiek. Misschien is de ander zich ook helemaal niet bewust hoe hij/zij overkomt. Dan helpt het wanneer je dit rustig teruggeeft. Zo kun je samen op een prettige manier in gesprek blijven.
Tenslotte kan het ook zo zijn dat jij het gevoel hebt dat een opmerking bijvoorbeeld heel vijandig gebracht wordt, maar heeft dat meer met je eigen onzekerheid te maken. Ook dan doe je er goed aan dat bespreekbaar te maken. Je haalt samen de angel uit het gesprek en kunt vervolgens verder met de inhoud.
Doe je dat niet en ga je door op de inhoud terwijl het proces niet goed voelt, dan heb je heel snel een onprettige sfeer, er worden dingen niet gezegd die wel gevoeld worden en dat alles bevordert niet dat je samen op een goede manier verder gaat.
Tip 2: Onderscheid wat van jou is en wat van de ander
Feedback zegt altijd iets over de ander, over de feedbackgever. Het is een kunst om dat goed in de gaten te houden als je feedback krijgt. Dat iemand je iets zegt, wil niet zeggen dat het zo is, dat het de waarheid is. Het is een subjectieve beleving, waarbij iemand aangeeft hoe hij of zij jouw gedrag heeft ervaren. Dat is per definitie nuttige informatie wanneer je geïnteresseerd bent in hoe je overkomt op anderen. In dit geval op deze ene persoon.
Dat iemand iets meldt wil dus ook niet zeggen dat je er iets mee moet. Jij bent je eigen leider. Het is dus altijd aan jou om te beslissen hoe jij de boodschap interpreteert en wat je er mee wilt doen.
Tip 3: Vraag door!
Naar aanleiding van het voorgaande ligt het voor de hand om door te vragen wanneer iemand je informatie geeft die over jezelf gaat. Wanneer je geïnteresseerd bent in wat de ander wil zeggen is het logisch en handig om door te vragen.
Logisch: zeker bij slecht nieuws (een negatieve boodschap) kan het zijn dat je niet goed luistert. Vraag door om ruis te voorkomen en er zeker van te zijn dat je hebt begrepen wat de ander bedoelt.
Handig: doorvragen en luisteren, en zo meer informatie krijgen over wat de ander precies bedoelt, geeft je ook de tijd om te incasseren. Het geeft je de ruimte om even te laten bezinken wat er nu eigenlijk tegen je gezegd wordt en na te gaan hoe je hierop wilt reageren.
Dee tweedaagse training Effectief & Assertief Communiceren heeft me veel opgeleverd. Zo heb ik meer inzicht gekregen in mijn houding naar anderen en in de wijze waarop ik met anderen communiceer. Daarnaast heb ik ook geleerd hoe je op een goede manier feedback geeft en je grenzen beter duidelijk kunt maken.
Willem Kraaij
Tip 4: Bedank en koppel terug
Iemand die je feedback geeft, doet moeite om je iets terug te geven en heeft lef. Hij of zij steekt een beetje de nek uit, want het is onzeker hoe jij zal reageren. De feedback zelf kan je helpen betere inschattingen te maken, je gedrag aan te passen en zicht te krijgen op kanten van jezelf die je mogelijk nog niet in het vizier had. Het geeft je ook een inkijkje in de ander. Deze laat iets van zichzelf zien.
Kortom: (goed gegeven) feedback kun je zien als een cadeau. Een toepasselijke reactie is daarom simpelweg: “Dank je wel voor je feedback!”
Deze reactie maakt de ander ook meteen duidelijk dat het ‘veilig’ is om jou feedback te geven (mits je daarna niet onmiddellijk alsnog in de verdediging schiet). Dat maakt dat je de deur tussen jullie weer wat meer open hebt gezet. Als de ander nog eens ergens mee zit in relatie tot jouw gedrag, dan heb je de kans vergroot dat je dit direct te horen krijgt. Daarmee is oprecht bedanken voor feedback ook een investering. Want hoe fijn is het niet om de geluiden die er zijn boven tafel te hebben in plaats van dat ze je niet óf via de wandelgangen bereiken? In datzelfde kader: als je iets doet met de feedback die je is gegeven, koppel dat terug aan de feedbackgever!
Tip 5: Reflecteer op je eigen reactie
Het oprecht kunnen bedanken voor feedback kan een forse stap zijn. Je kunt behoorlijk schrikken of boos worden van wat een ander tegen je zegt. Het kan zeer doen, je kunt je ervoor schamen en je kunt volop in het schuldgevoel duiken.
Ik denk dat feedback én je eigen reactie daarop juist dan een cadeau is… Je krijgt immers allerlei signalen dat je ergens mee zit. Signalen die je onder de loep kunt nemen. Meestal hebben die te maken met je eigen emoties en belemmerende overtuigingen. Mooi om dat scherp te hebben én er iets mee te gaan doen. Dubbele feedback dus: van de ander én van jezelf.
Hoe ga je zelf om met negatieve feedback? Vind je het ontvangen van negatieve feedback lastig of juist fijn?
Doe hier de Zelfscan Negatieve feedback ontvangen.
Meer artikelen in deze reeks
Wil je graag actief aan de slag met het geven en ontvangen van feedback?
Dan is onze open tweedaagse training Effectief & Assertief Communiceren iets voor jou.
We geven deze training ook in company.
